Villanova architecten kreeg van De Nieuwe Unie opdracht tot het maken van een renovatieplan voor een complex van 8 panden aan de Sleephellingstraat op het Noordereiland te Rotterdam. Doel is de woningen in het middensegment te koop aan te bieden.
Passiefhuis renovatie
In bouwteamverband is het plan verder uitgewerkt met de aannemer BAM. BAM nam het initiatief om deze renovatie uit te voeren volgens het internationaal gepropageerde Passiefhuis principe. Dat houdt in dat er zonder actieve energiewinningsystemen toch een uiterst minimaal energieverbruik gerealiseerd moet worden. In nieuwbouw zijn al woningen gerealiseerd volgens het Passiefhuis principe. Bij nieuwbouw is het streven: helemaal geen energiegebruik. Bij renovatie is het doel een uiterst laag energiegebruik.
Dit is een van de eerste renovaties volgens dit principe en in die zin een experiment. Gezien de grote renovatieopgave, die we nog voor de boeg hebben, is het belang van onderzoek naar extra energiebesparing in renovatie erg groot.
Voortuinen
De panden aan de Sleephelling hebben kleine tuinen op het noorden. Dit was aanleiding om bruikbare groene buitenruimte te zoeken in de vorm van plantsoenen/voortuinen. De interactie tussen panden en de straat zou daarmee op een hoger plan gebracht kunnen worden. De bedoeling is om particulier gebruik en beheer van grond die in eigendom blijft van de gemeente te stimuleren en daarmee het straatleven een impuls te geven.
Misbruik in de vorm van dichtstraten of omheinen van een voortuin wordt door deze constructie uitgesloten. Het minimaal benodigde beheer is gegarandeerd. Bewoners kunnen de inrichting verfraaien door eigen inbreng: denk aan bloemen en planten die meer zorg nodig hebben. De portefeuillehouder van de deelgemeente werd enthousiast voor dit plan en gaf opdracht om dit concept ambtelijk verder uit te werken. De eerste schetsontwerpen stemmen positief. Ook op dit punt is sprake van een experiment. Wellicht kan dit concept ook in andere straten van Rotterdam worden toegepast.
Maatschappelijke opvang
In de hoekpanden zijn, op verzoek van de gemeente woningen voorzien met kamers voor ex-psychiatrische patiënten.
Typologie en ontsluiting.
De smalle tussenpanden aan de Sleephellingstraat 6-18 worden verdeeld in een 3-laagse benedenwoning en een tweelaagse bovenwoning. Daarvoor wordt een interne trap toegevoegd van de 1e naar de 2e verdieping in de benedenwoning.
De benedenwoningen krijgen een tuin, een goed bezonde kamer op de 1e verdieping en mogelijk het gebruik van de stoep als voortuin. De minuscule balkonnetjes op de 1e verdieping aan de voorgevel zijn goed bezond op de avondzon, maar ze hebben door hun maat vooral een decoratieve betekenis en geen praktische gebruikswaarde als buitenruimte.
De bovenwoningen krijgen een eigen opgang. Dit is de voormalige opgang voor de 2 bestaande bovenwoningen. De kap op de zolderverdieping wordt grotendeels opgetild, zodat er een vlak dak ontstaat en de zolderverdieping goed bruikbaar wordt. Aan de Achterzijde wordt het dakterras verbreed tot een goed bruikbare buitenruimte.
De hoekpanden worden opgedeeld in wooneenheden voor tijdelijk gebruik door: de maatschappelijke opvang.
Deze opvang bestaat uit portieketagewoningen met steeds twee woonvertrekken aan de bestaande portieken. De zolders worden toegevoegd aan de bovenste woningen waardoor daar maisonnettes ontstaan met ieder drie woonruimtes. Dit worden verblijfsinrichtingen.
In de woning op de begane grond wordt een kleine ruimte ingericht voor de begeleiding.
De bestaande naastgelegen garage/berging (1 laag hoog) wordt gesloopt en opnieuw opgebouwd in 4 bouwlagen hoog met een dakterras. Op deze manier worden extra ruimtes aan het hoekpand toegevoegd.
De 7 grote benedenwoningen krijgen een eigen berging in de tuin aan het tuinpad.
Alle bovenwoningen krijgen een kleine fietsenbox in een bergingsblok op het binnenterrein. Naast de poort naar het tuinpad komt een gemeenschappelijke fietsenberging voor de maatschappelijke opvang.
Passiefhuis renovatie en architectuur
De voorgevels worden gerenoveerd en in oorspronkelijke luister hersteld. De schuiframen blijven gehandhaafd. De roedes in de bovenramen worden weer aangebracht.
Aan de binnenzijde worden de gevels voorzien van voorzetwanden met ±300mm isolatie. De bestaande kozijnen krijgen voorzetramen met dubbel glas aan de binnenzijde. In de matig geïsoleerde spouw tussen de kozijnen komt Luxaflex zonwering met motor bediening. Warmte toetreding door de zon moet nagenoeg volledig geweerd kunnen worden, omdat dit onmiddellijk tot te hoge binnentemperaturen zou leiden.
De nieuwe uitbouw in de Burg. Hoffmanstraat wordt uitgevoerd in lichte houtskeletbouw afgewerkt met buitengevelisolatie met minerale pleister.
De kozijnen in de uitbouw worden uitgevoerd zoals de bestaande schuiframen met enkel glas in de naastliggende gevels. Daarbinnen komen achter een luchtspouw geïsoleerde kozijnen. In de spouw wordt luxaflex zonwering opgenomen.
De achtergevels worden geheel ingepakt in buitengevelisolatie (dik 350mm) met pleisterwerk. Er komen nieuwe houten Passiefhuis kozijnen met 3-voudig glas, dubbele kierdichting en geïsoleerde aluminium deklijsten op het hout.
Boven de kozijnen wordt plaatselijk een strook dunner isolatiemateriaal toegepast met een afwijkende kleur, zodat deze strook meer bij het kozijn hoort dan bij de gevel. Dit komt de daglichttoetreding ten goede en levert een sprekender gevel op.
De gebroken witte achtergevels zijn duidelijk modern, maar refereren naar een mogelijk oud gevelbeeld. Ze sluiten aan op het hoofdzakelijk witte beeld van de achtergevels van de andere panden in het blok.
De bestaande kap en de nieuwe vlakke houten daken worden zowel aan binnenzijde als aan de buitenzijde geïsoleerd. De nieuwe puien aan de topgevel achter en de voorgevels van de uitbouw worden uitgevoerd in geïsoleerde houtskeletbouw afgetimmerd met horizontale houten delen in potdekselwerk. Daarbinnen komen nog extra voorzetwanden om de isolatie op niveau te brengen.
De betonnen b.g. vloeren van de woningen wordt geïsoleerd met een dekvloer met PIR isolatie. De houten b.g. vloer van de panden waarin de maatschappelijke opvang komt wordt vervangen door een nieuwe zwaar geïsoleerde zelfdragende houten vloer.
Daarnaast worden energiebesparende installaties opgenomen. Er komt warmteterugwinning op de balansventilatie. Warm water wordt geproduceerd met behulp van een zonneboiler. Dit warme water wordt ook gebruikt als invoer voor de was- en de afwasmachine (zgn. hotfill). Een voeding van de radiatoren met warm boilerwater wordt nog onderzocht. Een HR-combi ketel wordt geplaatst om in noodgevallen voor extra warmte of warm water te zorgen.
Adviesbureau : DHV
