Bouwjaar: van 1945 tot 2015

De stap naar een gasloze passieve woning bestaat voornamelijk uit goede kierdichting, isolatie en ventilatie met warmte terugwinning (WTW). Het isoleren aan de buitenzijde verdient bouwfysisch de voorkeur in verband met het elimineren van de thermische bruggen (ook wel koudebruggen genoemd). De buitengevel zal hiervoor moeten worden verwijderd en wordt vervangen door minimaal 20cm isolatie. De gevels kunnen vervolgens worden afgwerkt met om het even welke afwerking, steenstrips, hout, stucwerk, metaal.. Het voordeel hiervan is dat eigenaren de kans krijgen het uiterlijk van hun woning te upgraden.

Ook de dakisolatie moet worden verbeterd en hiervoor zal het  dakbeschot aan de binnen- of buitenzijde worden geïsoleerd. Ook al is het dak reeds geisoleerd, dan zal de bestaande isolatie moeten worden verbeterd. Dit kan aan de binnen- of aan de buitenzijde waarbij rekening dient te worden gehouden met de dampdoorlatendheid van de verschillende isolatiematerialen. Met de technische dampschermen die tegenwoordig verkrijgbaar zijn is het zelfs mogelijk om een platdak aan de binnenzijde te isoleren. In alle gevallen zal de isolatie moeten worden afgestemd op dampdoorlatendheid van de bestaande dakopbouw. In sommige gevallen wordt het dak hoger, maar vaak kan er tussen de gordingen voldoende worden geïsoleerd en is een dak verhoging niet noodzakelijk.

Vloerisolatie is alleen lastig bij een ongeïsoleerde vrijdragende betonvloer op zand, te herkennen door het ontbreken van een kruipruimte. Deze vloer moet worden verwijderd, uitgegraven, geïsoleerd en weer worden teruggestort, een zeer ingrijpende verbouwing. Alle andere vloeren (hout of beton) waar een kruipruimte aanwezig is kunnen altijd worden na geïsoleerd. De oplegging van de vloer op de fundering blijft een thermische brug en hiervoor zal de isolatie van de buitengevel onder het maaiveld moeten worden doorgetrokken om deze te verkleinen. Doe je dit niet dan heeft de vloerisolatie veel minder effect en benadruk je de koude randen met het risico van condensatie en daardoor ook schimmelvorming.

Naast de benodigde isolatie zullen ook de kozijnen vernieuwd moeten worden door nieuwe exemplaren die geschikt zijn voor drie-laags beglazing. Deze kozijnen hebben geisoleerde profielen met een U waarde lager dan 0,8 W/(m²·K) dat samen met het drie-laags glas voldoende isoleert. De kozijnen moeten op de juiste plaats in de geisoleerde gevel worden opgenomen en luchtdicht op de binnengevel worden afgeplakt.

Naast de isolatie wordt ook de kierdichting van het gebouw geoptimaliseerd zodat de woning geen warmte verliest door infiltratie en het ventilatiesysteem optimaal kan functioneren. Een kierdicht gebouw kan met een laag ventilatiedebiet ongemerkt worden geventileerd. Zo’s systeem is stil (max. 25dB) en heeft warmteterugwinning (WTW) zodat de warmte uit de uitgeblazen lucht wordt gehaald en de gefilterde frisse lucht voorverwarmt. De woning verliest zo maar een paar procent warmte, is gezond en heel comfortabel. Er zijn centrale en decentrale ventilatiesystemen met WTW in de handel. Een centraal systeem verdiend de voorkeur, maar als het onmogelijk is om leidigen weg te werken kan worden gekozen voor een of meer decentrale ventilatieunit(s) met WTW.

Als de woning volgens de passiefhuisstandaard is geïsoleerd en de kierdichting voldoet aan de norm dan is het energieverbruik beperkt tot 25kWh per vierkante meter per jaar. Dit is lager dan de BENG 2, de strengste van opvolger van de EPC die in 2021 voor nieuwbouwwoningen wordt geïntroduceerd.  Je zou kunnen stellen dat met een Passiefhuis renovatie het gebouw volledig toekomstbestendig is! Vanwege de lage verwarmingsvraag is de benodigde energie in een passiefhuis ongeveer 50% voor warm tapwater en 50% voor verwarming. Hierdoor kan een (dure) warmtepomp vaak achterwege blijven en ALL electric in combinatie met een thermisch zonnepaneel en zonneboiler straffeloos worden toegepast. In dat geval verwarm je de woning door middel van het ventilatiesysteem in geval er lange tijd geen zon is in de winter. Een elektrische weerstand in de boiler zorgt dan voor het warm tapwater.

De ALL electric optie kan voor appartementen en tussenwoningen met een elektrische weerstand in de boiler en in het ventilatiesysteem. Voor hoekwoningen en grotere huizen zal een kleine lucht warmtepomp al toereikend zijn, ook deze kan met het ventilatiesysteem samenwerken zodat er geen radiatoren of vloerverwarming hoeft te worden aangelegd. Het comfort is toch al optimaal, vloerverwarming zult u niet missen.

Biomassa ten slotte kan een optie zijn in buiten stedelijke gebieden waar de uitstoot van rookgassen geen overlast voor de naastgelegen huizen heeft. Hout is CO2 neutraal, de rookgassen zijn relatief schoon bij goede (pellet)kachels, maar de fijnstof uitstoot is zeker iets om rekening mee te houden.