PIR-isolatieplaten worden steeds vaker gebruikt voor het isoleren van daken, vloeren en muren.
Onder andere China lijkt de kracht van PIR-isolatie recent te hebben ontdekt, waardoor de markt soms met een tijdelijk tekort te kampen heeft.
En dat mag door hun goede functionele eigenschappen eigenlijk niet eens verbazen.
Een en ander heeft uiteraard te maken met het unieke productieproces dat achter PIR-isolatie verscholen gaat.
- Maar hoe ziet dit productieproces er precies uit?
- En wat is PIR-isolatie eigenlijk?
- Welke soorten PIR-isolatieplaten zijn er?
- Wat zijn hun voor- en nadelen?
- Hoe gebruik je ze en waarop moet je zoal letten?
Uiteraard heb je legio vragen.
In dit artikel krijg je antwoord op alle vragen die je hebt, en op alle vragen waar je zelf niet aan hebt gedacht.
Wat is PIR-isolatie nou eigenlijk?
PIR is de afkorting van polyisocyanuraat.
Dit is een kunststof die je vooral kent omwille van haar isolerende geelwitte platen.
Dergelijke PIR-isolatieplaten bestaan uit een speciale schuimstof.
Het gaat om een hard isolatiemateriaal dat, althans wat de structuur betreft, gelijkenissen vertoont met PUR-isolatie (polyurethaan) dat we onder andere kennen van de gespoten vloerisolatie.
PIR-isolatiemateriaal kent echter een aantal voordelige eigenschappen, zeker wat brandveiligheid betreft.
Daarom treffen we de PIR-isolatieplaten vooral aan in woningen waar ze onder andere in vloeren, spouwmuren en daken terug te vinden zijn.
Uiteraard speelt de gemiddelde thermische geleidbaarheid van ongeveer 0,023 W/(m·K) daar ook een rol in, want ook bij geringe diktes weten PIR-isolatiematerialen een gedegen isolerende bescherming te bieden.
Wat warmte-isolatie betreft heeft het dan ook betere eigenschappen dan wat we van PUR-isolatie gewend zijn.
Het geheim achter de PIR-isolatieplaten
Wanneer je de kracht van PIR-platen echt wilt ontdekken, dan moet je in principe ook de technische achtergrond ervan kennen.
En zo komen we automatisch uit bij het productieproces dat toch wel verschilt van deze van PUR-isolatiematerialen.
Bij PUR-isolatiemateriaal vertrekt men immers van een zogenoemd polyether-polyol dat men laat reageren met een di-isocyanaat.
Dit resulteert in een harde schuim dat men onder andere gebruikt voor het isoleren van koelkasten en gebouwen.
PIR-isolatiemateriaal is eigenlijk een verbeterde versie daarvan.
Hierbij heeft men het gebruikte polyether-polyoldoor een polyester-polyol vervangen.
Waarschijnlijk zegt dit jou niks, net zoals het feit dat men ook een grote hoeveelheid MDI (methyleendifenyldi-isocyanaat) gebruikt.
Maar weet vooral dat dit resulteert in betere mechanische eigenschappen, een verbeterde druksterkte en een hogere stabiliteit.
Hoe men het PIR-isolatiemateriaal vervolgens tot PIR-platen omtovert?
Dat is niet eens zo moeilijk.
Men plaatst het PIR-isolatiemateriaal immers gewoon tussen twee platen waaraan het zich automatisch zal vasthechten. Het wordt dan nog even onder druk verhit opdat het zou harden, waarna het op maat wordt gesneden en verpakt.
Eenvoudig, toch?
In de onderstaande video zie je hoe deze platen gemaakt worden:
Voor- en nadelen van PIR-isolatiemateriaal
Net zoals bij andere isolatiematerialen kent ook het PIR-isolatiemateriaal zowel voor- als nadelen. Dat is logisch.
De voordelen zijn daarbij niet min.
PIR-isolatiemateriaal is immers vochtbestendig en neemt geen vocht op.
Vooral bij het isoleren van spouwmuren of platte daken, waar vochtige omstandigheden soms heel gewoon zijn, is het gebruik van PIR-isolatiemateriaal dus een goed idee.
Een ander voordeel is dan weer dat de platen reeds van een dampscherm voorzien zijn en dat je je daar dus geen zorgen over hoeft te maken.
Uiteraard zijn er nog een aantal andere voordelen te noemen, zoals:
- Hun aangename thermische geleidbaarheid
- Hun beperkte dikte
- De brandvertragende eigenschappen
- Het licht gewicht van dergelijke PIR-platen
Ook over het prijskaartje valt een en ander te zeggen.
PIR-isolatieplaten hebben een aangename terugverdientijd ten gevolge van de goede isolatiewaarden.
PIR productie en milieu
Anderzijds moeten we zeggen dat men bij de productie van PIR chemicaliën gebruikt die niet zo vriendelijk zijn voor het milieu.
En hoewel PIR brandwerende eigenschappen heeft, zal het bij verbranding net schadelijker zijn omdat er zich dan giftige gassen vormen.
De stof zelf kan bovendien moeilijk gerecycled worden omdat het vrij onvergankelijk is.
Daar staat dan weer tegenover dat het een zeer lange levensduur kent waardoor je het wel gewoon kan hergebruiken.
PIR-platen bestaan bijvoorbeeld steeds vaker uit hergebruikt PIR-isolatiemateriaal.
Brandveiligheid
Zoals eerder genoemd, zijn de brandvertragende eigenschappen van PIR-platen een belangrijke reden om voor deze platen te gaan.
Beelden zeggen meer dan woorden, dus bekijk zelf de verschillende in brandveiligheid in de onderstaande video:
Het mag duidelijk zijn dat PIR-platen deze (simpele) test goed doorstaan, in vergelijing met PUR en EPS.
De verschillende soorten PIR-platen
PIR-platen komen in verschillende soorten en maten.
Hierbij is een en ander afhankelijk van de toepassingen waarvoor je ze zal gebruiken.
Standaard plaat
Meestal zal een PIR-plaat bestaan uit dampdichte lagen aan de twee zijden van het PIR-isolatiemateriaal.
Deze PIR-platen zet je multifunctioneel in en maken het gebruik van aparte dampschermen overbodig, hoewel het afdichten van de naden ook hier cruciaal blijft.
Deze standaard PIR-platen worden onder andere gebruikt als PIR-vloerisolatieplaten.
Plaat met glaswol
In sommige gevallen zal men de PIR-platen echter voorzien van glaswol.
Dit doet men om oneffenheden in het muuroppervlak op te vangen en zo luchtbellen te voorkomen.
Dit verhoogt de isolerende eigenschappen in spouwmuren met een ruwe afwerking, zoals we ze wel vaker tegenkomen.
We spreken hier van PIR-spouwmuurisolatieplaten.
Dakisolatie met teer
Tot slot worden PIR-platen soms ook gecombineerd met bitumen (teer).
In dit geval spreken we PIR-dakisolatieplaten die je rechtstreeks onder een dakbedekking kan gebruiken en dit zowel voor platte als voor hellende daken.
Je kan ze zowel gebruiken voor binnen- als buitenisolatie.
Waarvoor gebruikt men PIR-platen?
Wanneer je de verschillende soorten PIR-platen onder de loep neemt, is het al snel duidelijk dat PIR-isolatieplaten vooral worden gebruikt voor vloer-, spouwmuur- en dakisolatie.
Voor elk van deze toepassingen hebben zij immers hun eigen functionele eigenschappen en kennen zij zowel voor- als nadelen.
Wij doen ze voor jou uit de doeken.
PIR-platen voor vloerisolatie gebruiken
Door hun goede drukweerstand kan je PIR-isolatieplaten gewoon als vloerisolatie gebruiken.
Ze komen hierbij in verschillende diktes vanaf 30 mm en laten zich eenvoudig aanbrengen, terwijl ze toch gezegend zijn met uitstekende isolatiewaarden.
Tegenover dat gebruiksgemak en hun uitstekende isolerende eigenschappen staat natuurlijk wel het hoger prijskaartje.
PIR-platen voor dakisolatie
PIR-platen die voorzien zijn van een coating op basis van bitumen kan je zowel voor platte als voor schuine daken gebruiken.
Eigenlijk laten ze zich voornamelijk plaatsen onder een PCV- of EDPM-dakbedekking.
Ze sluiten hier ook uitstekend bij aan.
De platen hebben een dichte structuur en je kan ze dus ook belopen, waardoor ze geschikt zijn voor platte daken.
Vooral praktisch bewijzen ze hier dus hun meerwaarde.
In het andere geval kan je echter opteren voor isolerende platen met een toplaag op basis van aluminium, daar zij een nog hogere isolatiecapaciteit kennen.
PIR-platen voor spouwmuurisolatie
PIR-platen die voorzien zijn van glaswol zijn ideaal om te gebruiken als spouwmuurisolatie.
De platen zelf hebben een zeer gunstige isolatiewaarde en het glaswol zorgt niet alleen voor extra stevigheid maar reduceert ook de luchtholtes die de isolerende capaciteit soms onderuit kunnen halen.
In het geval van spouwmuurisolatie zijn PIR-platen dan ook één van de best beschikbare isolatieplaten.
Zo gebruik je PIR-isolatieplaten: praktische voorbeelden
Een van de voordelen van PIR-isolatieplaten is hun gebruiksgemak.
Ze hebben dan ook een licht gewicht en zijn eenvoudig aan te brengen.
Dat merk je ook indien je de verschillende toepassingsgebieden onder de loep neemt.
Hieronder leggen we uit hoe je PIR-platen voor diverse toepassingen kan gebruiken en geven we eveneens een aantal praktische tips mee.
Zagen van PIR-platen
In eerste instantie zal je de PIR-platen natuurlijk gewoon in hun geheel bevestigen.
Het voordeel is dan dat je de volgende plaat steeds in de tand- en groefverbinding kan schuiven.
Wanneer je echter de hoek nadert, zal je uiteindelijk een plaat op maat moeten zagen.
Natuurlijk zal je daarvoor eerst aan het meten moeten gaan en de snijranden op de PIR-plaat moeten aftekenen.
Het zagen van de PIR-platen gaat vervolgens vrij eenvoudig en kan je ook manueel doen.
Zaag ze natuurlijk wel slim opdat je optimaal gebruik kan blijven maken van de aanwezige tand- en groefverbinding.
Dat maakt de plaatsing net zo eenvoudig, en zo garandeer je een sluitend isolatieschild.
Zie hier ook een (engelstalige) video over hoe je PIR platen zaagt en in een dak bevestigd:
Plaatsen van een PIR-voorzetwand
PIR-platen worden vaak gebruikt voor het plaatsen van een voorzetwand.
Dat mag dan ook niet verbazen want je kan de PIR-platen gewoon rechtstreeks op het rachelwerk bevestigen.
Hierdoor kan je in een mum van tijd een PIR-voorzetwand realiseren.
In de eerste plaats zal je dus wel een rachelwerk moeten voorzien.
Hiervoor kan je speciale ventilatielatten gebruiken.
Maak, indien de wand vaak vochtig is, eventueel eerst een aantal stootvoegen in de gevel vrij. Zo voorkom je vochtproblemen.
De ventilatielatten bevestig je horizontaal met schroeven of met pluggen en dit met een hartafstand van 30 (bevestiging aan een zolder of plafond) of 60 cm.
Plaats aan de boven- en onderzijde een extra lat.
Indien de wanden niet helemaal haaks zijn, zal je met vulplaatjes moeten spelen om de muur uit te vlakken.
Vervolgens zal je vanuit elke hoek en op iedere ventilatielat isolatielijm aan moeten brengen.
De strook isolatiemateriaal dient dezelfde breedte te hebben als deze van de isolatieplaat.
Hierna zal je PUR-schuim aan de lange zijde van de 1ste isolatieplaat moeten aanbrengen om vervolgens de isolatieplaat in de hoek (tegen de ventilatielatten) te plaatsen.
Zorg dat je deze fixeert tot de isolatielijm uiteindelijk is uitgehard. Eventueel kan je de plaat aan de ventilatielat vastschroeven.
Herhaal het aanbrengen van het isolatielijm en het fixeren van de isolatieplaten nu ook voor de andere isolatieplaten.
Vul nadien de kier aan zowel de onder- als bovenzijde om zo een damp- en luchtdichte afsluiting te bekomen.
Uiteraard kan je tot slot de platen nog afwerken. Een likje verf zorgt bijvoorbeeld voor een mooi resultaat, maar ook het betere stucwerk oogt fenomenaal.
Isoleren van een schuin dak met PIR-platen
De exacte aanbrengmethode is afhankelijk van hoe je het schuin dak wilt isoleren.
Dit kan immers zowel langs binnen als langs buiten gebeuren.
Indien je het schuin dak langs binnen isoleert moet je de isolatieplaten aan het dakgebinte bevestigen.
De voorwaarde is dan wel dat er reeds een onderdak aanwezig is.
Het is belangrijk dat de verschillende platen goed aansluiten en je de naden dichtmaakt met speciale PUR-schuim en aluminiumtape.
Breng minimaal twee bevestigingen aan per plaat.
Het aanbrengen van een dampscherm is eveneens een aanrader.
Wil je het schuin dak langs buiten isoleren?
Dan moet je de zogenoemde sarking-methode toepassen.
Hiervoor verwijder je de oude dakbedekking en plaats je de dakisolatieplaten bovenop de blootliggende dakstructuur.
Ook hier is het van het grootste belang dat de PIR-platen goed aansluiten.
Opteer daarom voor PIR-platen met een kliksysteem, maar breng ook tape aan tussen de naden.
Van zodra je het isolatieschild hebt geplaatst, breng je het onderdak aan om zo de dakstructuur te beschermen.
Het handige is dat sommige PIR-platen al automatisch over zo’n vastgekleefd onderdak beschikken.
Vaak zijn zij dan wel een stuk duurder, terwijl het gebruiksgemak natuurlijk een groot pluspunt is.
Installeer tot slot de lattenstructuur waarna je de uiteindelijke dakbedekking kan aanbrengen.
Niet moeilijk toch, zo’n dak isoleren?
Bevestigen van PIR-platen op een plat dak
Indien je een plat dak met PIR-platen wilt isoleren, is de werkwijze natuurlijk anders.
Ook indien je het plat dak ook beloopbaar wilt maken.
Hier zal je voorafgaand een dampremmende laag moeten aanbrengen die je uiteraard ook af zal tapen.
Het is belangrijk om aan de randen voldoende overschot te voorzien opdat je ze later terug kan vouwen.
De dakbedekking plaats je vervolgens op de dampremmende laag.
Echter is het hier dat het schoentje knelt: de plaatsing van de dakbedekking is in de praktijk afhankelijk van het type ondergrond.
Een specialist inschakelen hoort dan ook de nodige aanbeveling te krijgen. Neem dat maar van ons aan.
Wat mag een PIR-plaat kosten?
Bij de zoektocht naar geschikt isolatiemateriaal zal ook de prijs een belangrijke rol spelen.
Dat is logisch, want de prijs zal nu eenmaal de terugverdientijd beïnvloeden.
We hoeven er dan ook geen doekjes om te winden: in vergelijking met andere isolatiematerialen is PIR-isolatie vrij duur.
Die hogere prijs heeft voornamelijk te maken met MDI-tekorten op de mondiale markt.
MDI is immers een basismateriaal voor het vervaardigen van PIR-isolatie.
Natuurlijk is de prijs onder andere afhankelijk van de functionele eigenschappen, de dikte van het materiaal en de eventuele coating.
Over het algemeen moet je bij PIR-platen beginnen rekenen bij een prijs van zo’n €20/m².
Wil je echter dikkere isolatieplaten met een hogere Rd-waarde?
Dan zal die prijs al snel tot drie keer hoger zijn.
Het vinden van een ideale balans tussen de Rd-waarde en de het duurder prijskaartje loont met andere woorden de moeite.
En ook daar kan een specialist zich eenvoudig terug weten te verdienen.
Ook interessant om te lezen: